In de kijker

Illustratie(s)
Plaatsing van het standbeeld van Jan Breydel en Pieter de Coninck op de Grote Markt van Brugge, 1887. (Stadsarchief Brugge)

Geschiedenis van de Vlaamse beweging

Bruno De Wever

Het ontstaan en verdwijnen van gemeenschappen is het gevolg van een complex geheel van onbewuste en bewuste processen. De verdediging van het Nederlands in België en van de belangen van de gemeenschap die deze taal spreekt, werd opgenomen door verschillende generaties bewuste burgers. Allemaal samen vormden ze de Vlaamse beweging, een verzamelterm voor mensen, organisaties, publicaties, manifestaties en instellingen die deze bekommernis deelden, maar verder sterk van elkaar konden verschillen. Zij voerden hun acties in de context van een permanent veranderende samenleving.

Lees meer
De Gelijkheidswet van 15 april 1889 voert het Nederlands in als officiële taal van België, op gelijke voet met het Frans. De indieners van het wetsvoorstel, onder wie Juliaan de Vriendt en Edward Coremans, worden hier geëerd. (Collectie Stad Antwerpen, Letterenhuis, tglhph22751)

Gelijkheidswet

Stefaan Marteel

De gelijkheidswet van 1898 stelde het Nederlands voor officiële publicaties gelijk aan het Frans. De wet werd vanuit de Vlaamse beweging breed ondersteund, en leidde, na de Waalse afwijzing van de algemene tweetaligheid, tot de keuze voor corresponderende eentaligheid in noord en zuid.

Lees meer
Illustratie(s)
De Slag der Gulden Sporen (1836) van Nicaise de Keyser (Stedelijke musea Kortrijk). De mythevorming rond het middeleeuwse graafschap Vlaanderen vormde aanvankelijk een belangrijk onderdeel van het Belgisch nationaal-historisch bewustzijn. Tegen 1900 was ze echter uitgegroeid tot hét historische fundament van de Vlaamse ‘verbeelde gemeenschap’.

Natievorming

Stefaan Marteel

Dit artikel over natievorming focust op de verbeelding en vorming van België en Vlaanderen als nationale gemeenschappen. Daarbij wordt gekeken naar de politiek van natievorming vanwege de overheden, de rol van diverse actoren binnen de samenleving en de ontvankelijkheid voor het natiebesef bij de brede massa.

Lees meer
Tijdens de Duitse bezetting heerste er schaarste en was de bewegingsvrijheid extreem beperkt. Voor elke verplaatsing moesten papieren worden aangevraagd. (Library of Congress, Washington)

Eerste Wereldoorlog

Antoon Vrints

De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagvlak en de praxis van de flaminganten. Hij leidde tot een hoogtepunt van Belgisch nationalisme, radicaliseerde het Vlaams-nationalisme en bracht beide nationalismen met elkaar in botsing. In de naoorlogse mythevorming over de oorlog zou die tegenstelling uitvergroot worden.

Lees meer
Presentator Tom Waes poseert samen met enkele figuranten van de documentairereeks Het verhaal van Vlaanderen, 2023. (Beeld VRT)

Het verhaal van Vlaanderen

Tom Verschaffel

Het Verhaal van Vlaanderen is een televisiereeks die van 1 januari tot 5 maart 2023 op de VRT werd uitgezonden. De reeks beroerde het publieke debat, mede in de context van enkele door de Vlaamse overheid geïnitieerde publiekshistorische projecten die een Vlaamse identiteit moesten versterken.

Lees meer
Illustratie(s)
Omslag van Ons Kookboek (1971), de succesrijke publicatie van de katholieke Boerinnenbond. (Privécollectie)

Vlaamse eetcultuur

Peter Scholliers

De bijdrage onderzoekt in welke mate eetcultuur Vlaamse sentimenten heeft opgeroepen, wat op drie niveaus wordt nagegaan (het informele, het officiële en het internationale). Tot 1990 was de Vlaamse eetcultuur een bouwsteen van de Belgische gastronomie. Pas vanaf die periode heeft ze ook specifiek Vlaamse identiteitsgevoelens opgewekt.

Lees meer

Nieuws

Boek Encyclopedie van de Vlaamse beweging. De synthese

De synthese in boekvorm

Respectievelijk een halve en een kwart eeuw na de eerste twee edities, publiceert Lannoo 'Encyclopedie van de Vlaamse beweging – De synthese'. In tegenstelling tot zijn voorgangers verzamelt dit nieuwe boek niet langer alle duizenden lemma’s, maar belicht het de geschiedenis van de Vlaamse beweging via 34 uiteenlopende teksten van meer dan 50 auteurs. Dit boek is een handzame synthese op papier van de digitale Encyclopedie van de Vlaamse beweging.
Lees meer
Jimmy Kets in action

Encyclopedie in beeld

Wat staat er in de Encyclopedie? Wat is het grote voordeel van dit digitale instrument? Wat zijn de meest vernieuwende of intrigerende thema's in dit nieuwe synthesewerk? Enkele auteurs en redactieleden vertellen wat u zoal mag verwachten. Dit introductiefilmpje werd gemaakt door Jimmy Kets en het ADVN | archief voor nationale bewegingen.
Lees meer

DEVB